Çocuk ve ergende davranış bozukluklarına çözüm ararken; doğum şekli, yaş özellikleri, anne-baba tutumları, yakın aile çevresi ve kalıtım gibi önemli çevresel etkenler göz önünde bulundurulmalıdır. Aşağıda sıraladığımız başlıkların faydalı olması dileğiyle.
1. Bilmediğimizi kabul etmek: Çocukların davranışlarını her zaman anlamak mümkün değildir. Israr etmek ile işler daha da kötüye gidebilir. Onlar için belki isteklerini sözlere dökmek zordur ya da kendisinin de anlamlandıramadığı istekleri olabilir. Adını koyamadığı, tarif edemediği duygularla baş etmek bir çocuk için hiç de kolay değildir. Çocukta “neden” sorusunun bir cevabı olmayabilir, çünkü çocuk ne yaptığının farkındadır, sadece neden yaptığını bilmez. Çocukların neden aykırı davranışlar sergilediğini bilemesek de işe yarayan yöntemler bulunabilir ve çözüme ulaşılabilir.
2. Sorunları çözmek: Bazen çözüm çok nettir. Gözümüzün önündedir ancak odak noktamız çocuğumuz olduğunda maalesef panikliyoruz. Çözüm odaklı gitmek faydalı olacaktır. Belki de stresli ve yorgun olan sadece anne-babadır. Olumsuz his ve düşüncelerden arınmak için, sakinleşip yardım almak gerekir.
3. Sorunların öncelik sırasını belirlemek: Sorunlar birden fazlaysa ve nereden başlayacağınızı bilmiyorsanız en çok rahatsız edenden en az rahatsız edene kadar sorunlarınızı listeleyebilirsiniz. Bu düşüncelerin açıklığa kavuşmasına yardımcı olur. Hepsini tek seferde çözüme ulaştırmak mümkün değildir. İlk olarak sadece bir ya da iki sorun üzerinde odaklanmak gerekir. Diğerlerini de birer birer ele almak ve adımları belirlemek gerekir. Değiştirilemeyecek sorunlar var ise, yapılabilecek iki şey vardır: Onlardan kaçmak veya onlarla yaşamayı öğrenmek ki, doğru olan budur. Çocuklar ya da anne-babada var olan bir özür ve yetersizlik, kaçılamayacak bir sorun olduğundan dolayı, üzerinde konuşmak, onunla başa çıkabilmede faydalı olabilir. Belki de yapılması gereken savaşmak değil, bununla yaşamayı öğrenmektir.
4. Çözüm bulmak: Bazı zamanlarda sorunlara o kadar odaklanır, detaylarla uğraşırız ki, mantıklı yaklaşımlar gösteremeyiz ve gerçekleri göremeyiz. Sonuç olarak başlangıçtan daha kötü bir noktaya gelinebilir. Ayrıca karmaşık sorunların, bazen çok basit çözümleri olabilir.
Gelelim mucize sorulara!
Bir sabah uyandığınızda hayatınızdaki sorun ortadan kalkmış olsa, sorun olmadan yaşamın nasıl olacağını hayal edebilir misiniz?
· Ne yapıyor olurdunuz?
· Sorunun çözülmüş olduğu nereden anlaşılırdı?
· Kendinizde ne gibi değişikler olurdu?
· Diğer insanlar hakkınızda nasıl yorum yapıyor olurdu?
Çözüm odaklı olmak, tartışmalar ve olumsuzluklarla kaybedeceğiniz zamanı size geri kazandıracak en önemli unsurdur.
