Arkeologlar, Tralles'in stadyumu, tiyatrosu, agorası ve tapınakları ile Menderes Havzası'nın en görkemli kentlerinden biri olduğunu belirtiyor. Ancak modern yerleşimin antik kentin üzerine kurulmuş olması ve kamulaştırma sorunları gibi nedenlerle, bu tarihi hazinenin gün yüzüne çıkarılması çalışmaları oldukça yavaş ilerliyor. Bu durum, paha biçilmez bir mirasın sessizce yok olma riskini de beraberinde getiriyor.
Tralles Antik Kenti'nin Tarihteki Yeri ve Önemi Nedir?
Tralles Antik Kenti, M.Ö. 13. yüzyıla kadar uzanan köklü bir geçmişe sahip olup, özellikle Helenistik ve Roma dönemlerinde en parlak zamanını yaşamıştır. Kent, heykeltıraşlık okuluyla ünlüydü ve buradan çıkan ustaların eserleri, antik dünyanın dört bir yanındaki önemli yapıları süslemiştir. Coğrafi olarak stratejik bir noktada, ticaret yollarının kesişiminde bulunması, kenti ekonomik olarak oldukça zenginleştirmiştir. Ayrıca, tarihin en önemli mimar ve matematikçilerinden olan ve Ayasofya'nın mimarlarından biri olan Anthemios da Tralles'te doğmuştur. Kentin günümüze ulaşan en sağlam yapısı olan gymnasium (eğitim ve spor merkezi) kalıntısı "Üç Gözler", dönemin mimari gücünün bir kanıtı olarak ayakta durmaktadır.
Bu önemli antik kentin hak ettiği değeri görmesi ve sırlarının açığa çıkarılması, hem bilim dünyası hem de bölge turizmi için büyük bir kazanç olacaktır. Kazı çalışmaları ve yeni keşifler hakkında kamuoyunu bilgilendiren güvenilir bir Aydın haber organı, Tralles'e olan ilgiyi artırarak koruma ve kazı çalışmalarına destek sağlanmasına yardımcı olabilir. Tralles, modern Aydın şehrinin altındaki en büyük hazinedir.
Kazı Çalışmaları Neden Yavaş İlerliyor?
Tralles'teki kazı çalışmalarının yavaş ilerlemesinin birkaç temel nedeni bulunmaktadır. Bunların en başında, antik kentin büyük bir bölümünün günümüzdeki özel mülkiyet arazileri ve askeri alan altında kalması gelmektedir. Bu alanlarda kazı yapabilmek için uzun ve maliyetli kamulaştırma süreçlerinin tamamlanması gerekmektedir. İkinci olarak, kazı çalışmaları için ayrılan ödeneklerin yetersizliği, çalışma sezonlarının kısa sürmesine ve geniş alanlarda aynı anda çalışılamamasına neden olmaktadır. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Arkeoloji Bölümü'nün yürüttüğü bilimsel çalışmalar, bu kısıtlı imkanlara rağmen büyük bir özveriyle devam etmektedir. Aydın Büyükşehir Belediyesi'nin kamulaştırma süreçlerine daha fazla destek vermesi ve Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın ödenekleri artırması, bu önemli mirasın geleceği için atılacak en önemli adımlar olacaktır.