ABD'nin başkenti Washington'da Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile ABD'li mevkidaşı Antony Blinken'ın katılımıyla Stratejik Mekanizma Toplantısı gerçekleştirildi. Dışişleri Bakanlığı, toplantı sonrası yapılan ortak açıklamayı paylaştı. Ortak açıklamanın Türkiye-ABD Stratejik Mekanizması'nın yedinci toplantısı vesilesiyle Türkiye ve ABD hükümetleri tarafından yayımlandığı belirtildi.
İlişkilerin güçlendirilmesi ele alındı
Hakan Fidan ve Antony Blinken'ın 7-8 Mart tarihlerinde düzenlenen toplantıya başkanlık ettiği aktarılan açıklamada, "Stratejik Mekanizma kapsamında 7 Mart'ta Türk ve ABD dışişleri bakanlıklarından üst düzey yetkililerin katılımıyla açık, iş birliğine dayalı, stratejik görüşmeler gerçekleştirilmiş, ardından 8 Mart'ta Bakan Fidan ve Bakan Blinken bir araya gelmişlerdir" denildi.
Açıklamada, "Fidan ve Blinken, ortak hedeflerin ilerletilmesi ve ortaya çıkan küresel sınamaların ele alınmasına imkan veren, sonuç odaklı, ileriye dönük, ikili pozitif gündeme bağlılıklarını yinelemişlerdir. İki bakan, Türkiye-ABD ilişkilerinin bölgesel öncelikler, terörle mücadele, savunma iş birliği, ekonomik büyüme, ticaret, enerji güvenliği ve iklim değişikliği ile insanlar arası bağlar dahil olmak üzere çeşitli alanlarda güçlendirilmesini ele almıştır" ifadelerine yer verildi.
"ABD, Türkiye'nin çabalarını memnuniyetle karşılamaktadır"
Fidan ve Blinken'ın Ukrayna'nın egemenliği ve toprak bütünlüğüne ilişkin Türkiye ve ABD'nin desteğini yinelediği belirtilen açıklamada, "ABD, kısa süre önce duyurulan Mayın Karşı Tedbirleri Görev Grubu ile tahıl sevkiyatı ve diğer uluslararası ticaret için hayati önem taşıyan güvenli rotaların kolaylaştırılması da dahil olmak üzere Türkiye'nin Karadeniz'deki çabalarını memnuniyetle karşılamaktadır" değerlendirmesi aktarıldı. Açıklamada, "Fidan ve Blinken, Gazze'de devam eden krizi ele almış ve diplomatik faaliyetlerini değerlendirmişlerdir. Taraflar çatışmanın sona erdirilmesine yönelik bir yol bulunması ve insani krizin derhal üstesinden gelinmesinin önemini vurgulamış, ayrıca iki devletli kalıcı bir çözüme olan bağlılıklarını bir kez daha teyit etmiştir" ifadeleri kullanıldı.
Türkiye-ABD Terörle Mücadele İstişareleri yeniden başlatıldı
Fidan ve Blinken'ın 'terörizmin her türü ve tezahürüyle mücadele edilmesi gerektiğini yinelediği' kaydedilen açıklamada, "Türkiye ve ABD, stratejik mekanizma kapsamında ulusal güvenliklerine tehdit teşkil eden terörizme karşı iş birliğini artırmak, organize suç ve uyuşturucu kaçakçılığına karışan şebekeleri ele almak amacıyla Türkiye-ABD Terörle Mücadele İstişareleri'ni yeniden başlatmıştır" bilgisi paylaşıldı. Blinken'ın ABD'nin Türkiye'yi ve Türk çıkarlarını hedef alan terör örgütü PKK, DHKP-C ve DEAŞ'ı kınadığını yinelediği bildirilen açıklamada, "Türkiye ve ABD, DEAŞ'ın Suriye ve Irak'ta kalıcı olarak yenilgiye uğratılması yönündeki ortak kararlılıklarını yinelemiş ve Afrika ve Orta Asya'da bulunan DAEŞ ve El Kaide bağlantılı örgütlerin oluşturdukları tehdide karşı işbirliğini ele almışlardır" değerlendirmesi yapıldı. Fidan ve Blinken'ın Suriye krizini tüm yönleriyle ele aldığı ifade edilen açıklamada, "Türkiye ile ABD'nin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı kararı çerçevesinde Suriyelilerin önderliğinde Suriyelilerin sahiplendiği bir siyasi sürece olan bağlılıklarını tekrarlamışlardır" denildi.
Ortak açıklamada Türkiye ve ABD'nin DEAŞ bağlantılı tutukluların ve Suriye'nin kuzeydoğusunda yerlerinden edilmiş kişilerin rehabilite edilebilecekleri ve kendi toplumlarına yeniden entegre edilebilecekleri ve gerektiği şekilde adalete teslim edilebilecekleri menşe ülkelerine geri gönderilmelerinin önemi yinelendi. Fidan ve Blinken'ın Doğu Akdeniz'deki durumu ele aldığı, istikrarın ve iletişim kanallarının korunmasının önemini vurguladığı belirtilen açıklamada, "Blinken, 2023 Aralık ayında Atina'da düzenlenen Beşinci Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi ve Türkiye-Yunanistan Dostane İlişkiler ve İyi Komşuluk Bildirgesi'nin imzalanması da dahil olmak üzere Türkiye ve Yunanistan arasında süregelen temasları memnuniyetle karşılamıştır" ifadesi yer aldı.
Fidan ve Blinken'ın Azerbaycan ve Ermenistan arasında dengeli ve kalıcı bir barış anlaşmasının teşvik edilmesi için birlikte çalışma taahhüdünde bulunduğu ve böyle bir anlaşmanın bölgesel istikrar, işbirliği ve refahı teşvik edeceği konusunda mutabık kaldığı aktarıldı. Bakanların Washington'da yapılacak 75. NATO Zirvesi öncesinde mevcut tehditler ve zorluklar karşısında NATO içindeki koordinasyon ve dayanışmayı güçlendirmenin yollarını ele aldığı kaydedilen açıklamaya şöyle devam edildi: İki bakan, müttefikler olarak kolektif savunmaya ve NATO'nun Açık Kapı Politikası'na olan köklü bağlılıklarını bir kez daha teyit etmiştir. NATO'nun en büyük iki silahlı kuvveti olarak her iki taraf da taahhütlerin yanı sıra kabiliyetleri geliştirmek, birlikte çalışabilirliği sağlamak ve kolektif güvenliğin gücünü arttırmak için yeniden tesis edilen iki yönlü savunma ticareti ilişkisinin önemini yinelemiştir. İki bakan, İsveç'in 32. NATO müttefiki olarak teşkilata katılımını ve bu katılımın ittifakı ve Avrupa-Atlantik güvenliğini güçlendirecek olmasını memnuniyetle karşılamıştır.
Türkiye-ABD Savunma Ticareti Diyaloğu toplantısı yapılacak
İki bakanın Türkiye-ABD güvenlik ilişkisini, stratejik zorluklar ve fırsatlarla başa çıkmak için iki ülkenin önemli yeteneklerini ve teknolojik yeniliklerini geliştirecek şekilde dönüştürme fırsatlarını ele aldığı belirtilerek, "Bu kapsamda iki bakan, 2024 yılında Türkiye- ABD Savunma Ticareti Diyaloğu toplantısının yapılacağını ve iki ülkenin savunma sanayi iş birliğini ilerletme fırsatlarını değerlendireceğini duyurmuştur" bilgisi verildi. Fidan ve Blinken'ın Türkiye-ABD ikili ticaretinin devamlı büyüme göstererek 30 milyar doların üzerinde gerçekleşmesinden dolayı memnuniyet duyduğu hatırlatılan açıklamada, "İki bakan, ekonomik iş birliğini genişletmek ve derinleştirmek üzere 4 Mart'ta Türkiye'de düzenlenen Dijital Diyalog gibi mevcut ikili forumları geliştirmenin önemini bir kez daha teyit etmiştir" görüşleri paylaşıldı.
Açıklamada şu ifadeler kullanıldı: İki taraf, gelişmekte olan ülkelerdeki altyapı için yüksek standartlar oluşturmak üzere Küresel Altyapı ve Yatırım Ortaklığı kapsamındaki finansman fırsatlarından yararlanılmasını ele almıştır. Taraflar, Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve ABD Enerji Bakanlığı'nın eş başkanlığında, Türkiye ve ABD dışişleri bakanlıklarının katılımıyla başlatılacak Enerji ve İklim Diyaloğu'nu desteklediklerini beyan etmişlerdir. Enerji ve İklim Diyaloğu, her iki ülkede enerji güvenliği ve enerji dönüşümü ile iklim değişikliği alanında iş birliğini geliştirecektir. Taraflar özellikle net sıfır hedefleri ışığında, en yüksek emniyet, güvenlik ve nükleer silahların yayılmasını önleme standartlarına uygun olarak geliştirilen konvansiyonel ve küçük modüler reaktörler gibi sivil nükleer enerjinin artan önemini kabul etmişler ve Türk ve ABD kamu ve özel sektörlerini bu alanda işbirliği fırsatlarını araştırmaya ve somut öneriler geliştirmeye teşvik etmişlerdir.
Açıklamada Fidan ve Blinken'ın insanlar arası ilişkileri ikili ilişkilerin temel direklerinden biri olarak kabul ettiği aktarılarak, "Bu yıl 75. yıl dönümü olan ABD-Türkiye Fulbright programı bu bağın bir göstergesidir" denildi.
Tarafların 2020 Kültür Varlıkları Anlaşması'nın yürürlüğe girmesinden bu yana 72 Türk kültürel ve tarihi eserinin Türkiye'ye iade edilmiş olmasını, ortaklığın gücü açısından bir referans noktası olarak kabul ettiği kaydedilen açıklamada, "Fidan ve Blinken ortak hedefleri ilerletmek üzere olumlu, ileriye dönük, stratejik bir vizyon oluşturmak için stratejik mekanizmayı kullanma fırsatını memnuniyetle karşılamışlardır. Taraflar Türkiye-ABD stratejik ilişkilerinin ilerlemeye devam etmesini dilemekte ve ikili temasların artmasından memnuniyet duymaktadırlar" ifadeleri kullanıldı.
