Kapının ardında ne vardı? Bilmiyorduk ki! Kocaman cümle kapısının aralıklarından baktığımız da, görebildiğimiz bir tarihe tanıklık eden, Ticaret kervanlarının konaklama ihtiyacını gideren Yukarı Taşhan, Şair Faruk Nafiz Çamlıbel’in HAN DUVARLARI şiirinde ‘Ey garip çizgilerle dolu han duvarları, Ey hanların gönlümü sızlatan duvarları!..’ Dediği gibi içimizi sızlatıyordu. Yalnızdı… *** 1804 yılında yaptırılan 217 yıllık ata yadigârı Yukarı Taşhan zamana inat dimdik ayaktaydı. Lakin Depo olarak kullanıyordu, hanın duvarları arasına sıkışan ESKİCİ BABA TÜRBESİ ziyaret edilemiyordu. Kimler öncülük etti bilmiyorum, bu tarihi mekân depo olmaktan kurtarıldı Ve Tarihi dokusuna uygun iş yerleri ile Bolu turizmine kazandırıldı. *** Osmanlı Devletinden kalan bir eser daha vardı. 1750 Yılında yaptırılan Aşağı Taşhan… Burası Yukarı Taşhan’a nazaran daha şanslı idi. İç kısımlarında neler vardı, bilmezdik Ama Cümle kapısının hemen arkasında rahmetlik Mehmet Bulut Amcamızın insanlar için sağlıklı olan el işi yorganlar diktiğine şahitlik ederdik. Sonra O da, yorganları da tarih oldu, cümle kapısı kapanıp sessizliğe bürünüverdi. Bir önceki başkanımız Alaaddin Yılmaz’ın üstün gayretleri ile burası da tadilattan geçirildi Ve Bu mekânda kafeterya olarak hizmete sunuldu.( Şu an kapalı, nedenini bilmiyorum) *** Belediye Başkanımız Tanju Özcan, bir önceki başkan olan Alaaddin Yılmaz’ın başlatmış olduğu Ama Tamamlayamadığı Ve de Herkes için karmaşık bir hal alan ARASTA İÇİ projesini tamamlamak üzere çalışmalara başladı. Büyük Cami Mahallesinde bulunan Arasta İçi Projesi tamamlandığında, inşallah Yukarı ve Aşağı Taşhan’ ları ve Yıldırım Bayezıd Camisi ile beraber bir cazibe merkezi olacak. Buraların yapımına katkı sağlayanlar ise hatırlanacak Ve de Dualar alacak. *** Yıldırım Bayezıd Camisini bilirsiniz, altında ve dış kısımda olan dükkânları da… Ama Ya bu caminin altında ve iç kısmında bulunan dükkânları?.. 10 a yakın dükkân var. Da Bir zamanlar Yukarı Taşhan’ın depo olarak kullanıldığı gibi bu yerler de ne yazık ki depo olarak kullanılıyor. Açılmıyor, insanlar görmüyor, geçmiş günümüze taşınmıyor. Burası da Yukarı Taş Han gibi insanların hizmetine sunulabilir, geçmişin tarihsel izleri, kaybolan meslekler, (yorgancılık, bakırcılık, kalaycılık, semercilik, yemenicilik, nalbantlık vb.) birtakım figür ve heykellerle bugüne müze olarak taşınabilir, Veya Buralarda dokuya uygun işyerleri açılabilir. *** Sayın Valimiz, Milletvekillerimiz, Belediye Başkanımız! Bir omuz atsanız, burayı da Bolu Turizmine kazandırsanız. Hayırlar ile anılsanız, dualar alsanız… 22.06.2021 Muharrem Demirel