Sedef, toplumda en sık görülen cilt hastalıklarından biri. Sedef romatizması da her 4 sedef hastasından 1’inde görülebiliyor.
Sinsi ilerleyen bu hastalık, yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürüyor.
Ankara Bilkent Şehir Hastanesi Romatoloji Kliniği Eğitim Görevlisi Doç. Dr. Kevser Orhan, sedef romatizması ile ilgili bilgi verdi.
Kevser Orhan, sedef hastalarının yaklaşık dörtte birinde sedef romatizmasının gelişebildiğini belirterek, erken tanı ve tedavinin eklem hasarını önlemede kritik rol oynadığını bildirdi.
CİLTTEN EKLEMLERE GEÇİYOR
Bu hastalıkta genellikle önce cilt bulgularının başladığını belirten Orhan, ortalama 7-8 yıl sonra eklem bulgularının gelişebildiğini ifade etti.
SEDEF HASTALARININ DÖRTTE BİRİ ROMATİZMA DA OLABİLİR
Sedef hastalarının yaklaşık dörtte birinde sedef romatizmasının ortaya çıkabileceğini anlatan Orhan, bu romatizmanın el ve ayak eklemleri başta olmak üzere omurga, diz ve kalça eklemlerini de etkileyebildiğini vurguladı.
"EL VE AYAK EKLEMLERİ ETKİLENİYOR"
Orhan, şöyle devam etti:
Sedef romatizması birçok eklemi tutabiliyor. Eğer eklemleri tuttuysa, etkilenen eklemlerde hastalar ağrı, şişlik veya tutukluk hissedebiliyor. En çok etkilenen eklemler, el ve ayak eklemleri oluyor. Omurgayı da tutabiliyor. Hastalar sabahları bel ve kalça ağrısıyla, sabah tutukluğu ile uyanabiliyorlar. Uzun süre istirahatte ve hareketsiz kaldıklarında artıyor, fiziksel aktivite ve hareketle de genelde azalıyor.
SEDEF ROMATİZMASI NASIL ANLAŞILIR?
Sedef romatizmasının en sık görülen belirtilerinden biri de hastaların tırnaklarındaki çukurlaşma ve kalınlaşmalar oluyor.
Göz iltihabı durumu da bazı sedef romatizması hastalarında görülebilmekte.
Sedef hastalığı geçirmiş olması veya ailede sedef öyküsü tanısı da çok önemli.
Uzun süredir geçmeyen dirençli bel ağrılarınız varsa ve bu ağrılar istirahatte artıyorsa topuk ağrılarınız, göz iltihabı veya yakın akrabalarınızda sedef öyküsü varsa bu durumda erken tanı önem taşıyor.
ETKİLERİ NELER?
Sedef romatizması eklemlerde hasar bırakabilir.
ERKEN TANI
Kalıcı hasar ve şekil bozukluklarının önlenmesi için erken tanı ve tedavi büyük önem taşıyor.
Tanının bazen gecikebildiğini dile getiren uzmanlar, hastalığı diğer romatizmalardan ayıran özel bir laboratuvar testi bulunmadığını, muayene ile MR ve ultrason gibi görüntüleme yöntemlerinin tanıda yol gösterici olduğunu aktarıyor.
NEDEN OLUYOR?
Hastalığın nedeni kesin olarak bilinmiyor.
Genetik yatkınlığın yanı sıra çevresel faktörler de rol oynuyor.
TEDAVİ
Tedavide en önemli basamağın, "hastanın eğitimi".
Sedef romatizması kardiyovasküler hastalık riskini artırıyor. Bu nedenle bu hastaların sigarayı bırakması, düzenli egzersiz yapması ve kilo vermesinin tedavide önemli bir yeri var.
YAŞI VAR MI?
Hastalık her yaşta görülebiliyor.
"NE KADAR AZ STRES O KADAR SAĞLIK"
Sedef hastalığı 20 yıl önce teşhis edilen hemşire Göknur Çetiner de yaşadığı süreci, şöyle anlattı:
5 yıl önce dizde şişme, sıvı birikimi ile fark ettim. Daha önce sedefin eklemde tutulum yapabileceğini bildiğim için ilk ortopedi branşına gittikten sonra romatolojiye yönlendirildim. İlaç tedavisi başlandı önce. Bu arada takviyelerle beraber devam ettim. Sosyal ve iş hayatıma yansıyan bir diz ağrım vardı, hareket ettiremiyordum. Şu an hiçbirine engel bir durumum yok. Gayet kaliteli yaşıyorum süreci. Yaşam sürecinizi değiştirdiğinizde o da size destek oluyor. Stres çok önemli. 'Ne kadar az stres o kadar sağlık' diyorum.
"YATAKTAN KALKAMAYACAK HALE GELDİM"
2017'den bu yana sedef romatizması ile mücadele eden Mustafa Maraş ise, "Önce cildimde döküntü başladı, sonra eklem ağrılarım oldu. Yataktan kalkamayacak hale geliyordum. Tedaviyle çok rahatladım, artık mutluyum." ifadelerini kullandı.
