MURAD AESA sistemi; askeri kabiliyetlerin yanı sıra teknoloji, savunma sanayisi, ekonomi, istihdam ve diplomasi alanlarında da stratejik etkiler yaratıyor.
Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Merve Seren, Türkiye’nin yerli AESA radar kabiliyetini ve ASELSAN’ın MURAD sistemi üzerinden elde ettiği stratejik kazanımları değerlendirdi.
SAVUNMA SANAYİSİNDE YENİ BİR EŞİK AŞILDI
Türk savunma sanayisi, ileri teknoloji ürünlerini yerli ve milli imkanlarla geliştirme hedefinde yeni bir başarıya imza attı. ASELSAN’ın geliştirdiği MURAD 100-A AESA radarı, ilk kez Kızılelma ile yapılan uçuşta başarıyla test edildi. Ayrıca radar, F-16 platformundan yapılan hava-hava füzesi atışında da kullanıldı.
Bu gelişme, Türkiye’nin hem teknolojik yeterliliğini hem de küresel radar pazarındaki potansiyelini gösteren önemli bir adım oldu.
AESA RADAR NEDEN KRİTİK
Radar sistemleri, hava, kara ve deniz platformlarının “gözü ve kulağı” olarak tanımlanıyor. AESA (Aktif Elektronik Taramalı Dizi) teknolojisi, radar dünyasında devrim niteliğinde bir gelişme olarak kabul ediliyor.
Mekanik radarların aksine, AESA sistemleri anten hareketi olmadan elektronik olarak tarama yapabiliyor. Her biri bağımsız çalışan yüzlerce alıcı-verici modül sayesinde çok daha hızlı, gizli ve dayanıklı bir yapı sunuyor.
Bu teknoloji, radarın çoklu hedef takibini, yüksek çözünürlüklü görüntülemeyi ve elektronik harp görevlerini eş zamanlı olarak yerine getirmesini sağlıyor.
TÜRKİYE İÇİN STRATEJİK ÖNEMİ
Türkiye’nin jeopolitik konumu, geniş tehdit yelpazesi ve bölgesel güvenlik sorumlulukları düşünüldüğünde, AESA teknolojisine sahip olmak bir tercih değil, zorunluluk olarak değerlendiriliyor.
Bu sistemler;
Hedef tespiti ve teşhisi,
Geniş alan kapsama,
Uzun menzil görüntüleme,
Düşük görünürlük ve karıştırma direnci gibi özellikleriyle Türkiye’nin askeri caydırıcılığını artırıyor.
ÜRETİMİ ZOR, ERİŞİMİ KISITLI BİR TEKNOLOJİ
Bugün dünyada yalnızca 10’dan az ülke, AESA radar teknolojisini kendi imkanlarıyla üretebiliyor.
Bunun en önemli nedenleri arasında:
Yüksek mühendislik gereksinimleri,
Kritik bileşen tedariki (örneğin GaN teknolojisi),
Yoğun Ar-Ge yatırımları ve küresel rekabetin getirdiği ihracat kısıtlamaları bulunuyor.
Ayrıca AESA radarlarının, milli platformlara entegrasyonu da son derece karmaşık bir süreç gerektiriyor. Bu süreç, ülkedeki savunma altyapısının, havacılık ekosisteminin ve nitelikli insan kaynağının gelişmiş olmasına bağlı.
ASELSAN'IN MURAD PROGRAMI: ÇOK KATMANLI STRATEJİK KAZANIMLAR
ASELSAN’ın AESA radarlarını yerli ve milli imkanlarla üretmesi, yalnızca savunma sanayisi için değil, Türkiye’nin genel stratejik kapasitesi açısından da önemli çıktılar üretiyor.
Bu kazanımların başlıcaları şöyle:
Bilgi ve istihbarat üstünlüğü – MURAD, tehditlerin anlık tespiti ve hedef takibiyle operasyonel fark yaratıyor.
Stratejik otonomi – Yazılım ve donanımda dışa bağımlılığın azalması, Türkiye’nin savunma ve dış politikadaki hareket alanını genişletiyor.
Ambargolara karşı dayanıklılık – Kritik bileşenlerin yerli üretimi, olası yaptırımların etkisini minimize ediyor.
Milli tehdit kütüphanesi oluşturma – Türkiye’nin coğrafi risk haritasına uygun bir tehdit tanımlama altyapısı geliştiriliyor.
Küresel savunma pazarında rekabet gücü – Türkiye, AESA teknolojisine sahip az sayıdaki ülke arasında yer alarak radar teknolojisinde “üst lige” yükseliyo
PLATFORMA ÖZGÜ ÇÖZÜMLER
ASELSAN, farklı görev ihtiyaçlarına göre AESA radar ailesini genişletiyor.
F-16, Akıncı, Anka-3, Kızılelma ve KAAN gibi hava platformlarına uygun olarak geliştirilen versiyonlar; anten sayısı, soğutma sistemi ve yazılım mimarisi açısından özelleştiriliyor.
Bu çeşitlilik, Türkiye’nin radar teknolojisinde tam bağımsız bir ekosistem oluşturduğunu gösteriyor.
SONRAKİ AŞAMA: SERİ ÜRETİM VE MUHAREBE ENTEGRASYONU
MURAD AESA radarının sahaya çıkmasıyla birlikte Türkiye, artık gerçek muharebe ortamlarında performans verisi toplayacak aşamaya geçti.
Bu süreçte elde edilecek geri bildirimler, optimizasyonlar ve tecrübe birikimi, gelecekteki radar projeleri için referans olacak.
TÜRKİYE, RADAR TEKNOLOJİSİNDE ÜST LİGE ÇIKTI
ASELSAN’ın MURAD AESA sistemi, yalnızca bir mühendislik başarısı değil; aynı zamanda Türkiye’nin teknolojik egemenliği açısından stratejik bir dönüm noktası.
Bu adım, Türkiye’yi radar teknolojilerinde kendi kendine yetebilen az sayıdaki ülkeden biri haline getirerek, askeri, ekonomik ve diplomatik gücünü yeni bir boyuta taşıyor.
