Millet İttifakı paydaşları arasında pazar gecesinden itibaren yoğunlaşan görüşme trafiğinin ardından sağlanan uzlaşma ile Altılı Masa dün tam kadro toplandı. Saadet Partisi (SP) ev sahipliğinde yapılan ve yaklaşık 4.5 saat süren toplantının ardından altı lider kameraların önüne çıktı.
SP lideri Temel Karamollaoğlu, Millet İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayının CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu olduğunu açıkladı. Liderlerce imza altına alınan Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’e geçiş sürecinin yol haritası da açıklandı.
5 LİDER YARDIMCI
Yol haritasının son bölümünde, “Millet İttifakını oluşturan siyasi partilerin genel başkanları olarak 2023 yılında gerçekleştirilecek olan 28. Dönem TBMM ve 13.Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ortak cumhurbaşkanı adayımız Sayın Kemal Kılıçdaroğlu’dur” ifadelerine yer verildi. Ayrıca geçiş sürecinde 5 lider cumhurbaşkanı yardımcısı olarak görev alacak. Ankara ve İstanbul Büyükşehir Belediye başkanları ise, “cumhurbaşkanının uygun gördüğü zamanda ve tanımlanmış görevlerle” Cumhurbaşkanlığı yardımcılığına atanacak.
SLOGANLI KARŞILAMA
Saat 14.00’de planlanan toplantı, Gelecek Partisi’nin ilk etapta ABB Başkanı Mansur Yavaş üzerinden gündeme getirdiği ancak CHP ve İYİ Parti arasındaki görüşmelerde İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun da eklendiği iki belediye başkanının cumhurbaşkanı yardımcısı olmasına yönelik çözüm formülüyle ilgili temasların sürmesi nedeniyle önce saat 15.00’e ardından da saat 16.00’ya ertelendi. SP lideri Temel Karamollaoğlu saat 13.15’te genel merkezine geldi. İmamoğlu ve Yavaş da saat 14.15’te Saadet Partisi Genel Merkezi’ne giriş yaptı. İki belediye başkanı 10 dakika kaldıktan sonra SP’den ayrıldı. Yavaş ve İmamoğlu’nun daha sonraki durağı CHP Genel Merkezi oldu. Bu sırada toplantı saati 16.00 olarak yeniden revize edildi. DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan saat 15.04’te toplantı için SP’ye gelen ilk isim oldu. Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu ise saat 15.30’da, Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal saat 15.38’de, Kılıçdaroğlu 15.40’ta, Akşener’de 15.47’de geldi. SP Genel Merkezi önünde bekleyen vatandaşlar liderleri “Birleşe birleşe kazanacağız” sloganlarıyla karşıladı. Vatandaşlar, Kılıçdaroğlu’na da, “Halkın umudu Kılıçdaroğlu” diye seslendi. Masada, Ankara ve İstanbul büyükşehir belediye başkanlarının cumhurbaşkanı yardımcısı olması formülü ele alındı. Toplantı öncesinde ittifak paydaşı bazı partilerin kurmaylarından, sözkonusu formüle sıcak bakmadıkları yönünde değerlendirmeler geldi. Bu kurmaylar, “Teklif müzakere edilecek. Zaten öneri şeklinde geliyor. Bunun uygulaması zor. Meral Hanımı masaya getirmek için bulunan bir çözüm yolu” değerlendirmesini yaptılar. Toplantı devam ederken kısa bir ara verildi. Liderler kurmaylarıyla görüştü. Daha sonra tekrar toplantıya devam edildi.
Yaklaşık 4.5 saat süren toplantının ardından altı lider kameraların önüne çıktı. Karamollaoğlu, Millet İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayını, “Sayın Kemal Kılıçdaroğlu bizim cumhurbaşkanı adayımız” sözleriyle açıkladı. Kılıçdaroğlu da, “Sayın genel başkanlarıma hepinizin huzurunda teker teker yürekten teşekkür ediyorum” diyerek şunları söyledi: “Sevgili halkım, değerli kardeşlerim, Yunus Emre bölüşürsek tok oluruz, bölünürsek yok oluruz der. Biz Yunus Emre’nin sözünden aldığımız ilhamla Türkiye’nin bütün renklerini aynı sofrada buluşturmak için yola çıktık. Bu sofra Halil İbrahim sofrasıdır. Halil İbrahim sofrası komşusu açken tok yatmamaktır. Halil İbrahim Sofrası tek bir çocuğun dahi yatağa aç girmemesidir. Halil İbrahim sofrası zulümün sona ermesi, hakkın, hukukun ve adaletin hakim kılınması demektir. Bizim soframız barışın ve kardeşliğin sofrasıdır. En büyük gayret Türkiye’yi bereketli, huzurlu ve neşeli günlere taşımaktır. Allah’ın izniyle bunu hep birlikte başaracağız. Biz Millet İttifakı olarak Türkiye’yi istişare ve uzlaşıyla yöneteceğiz. Millet İttifakını oluşturan siyasi partilerin genel başkanları olarak güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçiş sürecinin yol haritası üzerinde de mutabık kalmış bulunuyoruz. 11 madde... Parlamenter sisteme geçiş sürecinde Millet İttifakına dahil diğer partilerimizin sayın genel başkanları cumhurbaşkanı yardımcısı olacaktır. Şunu da belirtmek isterim, Millet İttifakının kapısı ortak Türkiye hayalimizi paylaşan herkese sonuna kadar açıktır. İnanç, düşünce, ideoloji, kimlik ayırt etmeksizin 85 milyon insanımızı yürekten selamlıyoruz. Deprem felakatinin bugün birinci ayı kaybettiğimiz vatandaşlara bu mübarek Berat Kandili gecesinde Allah’tan rahmet diliyorum. Hiç kimse merak etmesin ahlakın ve adaletin iktidarını hep birlikte kuracağız. Yolumuz açık olsun.”
Millet İttifakı’nda aday belirleme görüşmeleri sırasında patlak veren ve 3 Mart’ta İYİ Parti’yi masadan ayrılma noktasına getiren kriz, pazar gecesinden itibaren ittifak paydaşları arasında liderlerin yanı sıra Ankara ve İstanbul büyükşehir belediye başkanlarının da dahil olduğu baş döndüren bir görüşme trafiği ile aşıldı. Edinilen bilgilere göre İYİ Parti, masaya dönüş için İmamoğlu ve Yavaş’ın seçim sürecinin içinde olması gerektiğinde ısrarcı oldu. Kılıçdaroğlu, İYİ Parti’nin masaya dönmesinin seçim sürecinde daha önemli olduğu görüşünden hareketle öneriye sıcak bakarken; Yavaş ve İmamoğlu, İYİ Parti’ye gelerek Akşener ile görüştü. Yavaş ve İmamoğlu, İYİ Parti’den ayrıldıktan sonra CHP ve SP genel merkezlerini de ziyaret ederek Kılıçdaroğlu ve Karamollaoğlu’na gelinen noktayı ilettiler. Sürecin sonunda Akşener ve Kılıçdaroğlu arasında önce bir telefon görüşmesi gerçekleştirildi. Ardınan her iki lider Yavaş ve İmamoğlu ile birlikte Çukurambar’daki bir otelde buluştu. Oteldeki buluşmanın ardından Kılıçdaroğlu saat 15.40’ta SP Genel Merkezi’ne giriş yaptı ve masadaki yerini aldı.
GEÇİŞ SÜRECİNİN YOL HARİTASI
1- Geçiş Sürecinde Türkiye’yi; Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem ilke ve hedefleri ile mutabakata vardığımız referans metinleri doğrultusunda anayasa, yasa, kuvvetler ayrılığı, denge ve denetleme esasları çerçevesinde, istişare ve uzlaşıyla yöneteceğiz.
2- Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme geçişle ilgili Anayasa değişiklikleri, genel seçimde ortaya çıkan TBMM yapısının mümkün kıldığı en kısa sürede tamamlanacak ve yürürlüğe girecektir.
3-Geçiş Sürecinde Millet İttifakına dahil partilerin genel başkanları Cumhurbaşkanı Yardımcısı olacaktır.
4- Bakanlıkların dağılımı, Millet İttifakını oluşturan siyasi partilerin milletvekili genel seçiminde çıkardığı milletvekili sayısına göre belirlenecektir. İttifak partilerinin her biri kabinede en az bir bakan ile temsil edilecektir. Bakanlıklara paralel olarak kurulmuş Cumhurbaşkanlığı bünyesindeki Politika Kurulları ve ofisler lağvedilecektir.
5- Bakanların atanma ve görevden alınmaları, mensup oldukları siyasi partinin genel başkanıyla uzlaşı içinde Cumhurbaşkanı tarafından yapılacaktır
6- Geçiş Sürecinde Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisini ve görevini katılımcılık anlayışı, istişare ve uzlaşı esaslarına göre kullanacaktır.
7- Cumhurbaşkanlığı Kabinesine (Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanlar) yetki ve görev dağılımı, Anayasa ve yasalar çerçevesinde çıkarılacak Cumhurbaşkanı kararnamesi ile belirlenecektir.
8- Cumhurbaşkanı, seçimlerin yenilenmesi, OHAL ilanı, milli güvenlik politikaları, Cumhurbaşkanlığı Kararları, Kararnameleri ve genel nitelikteki düzenleyici işlemler ile üst düzey atamalarda Millet İttifakına dahil partilerin genel başkanlarıyla uzlaşı içinde karar alacaktır.
9- Geçiş Sürecinde yasama faaliyetlerinin iş birliği içinde gerçekleşmesini koordine edecek mekanizmalar oluşturulacaktır.
10- Güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçiş sürecinin tamamlanmasıyla birlikte, mevcut Cumhurbaşkanının -var ise- siyasi parti üyeliği sona erecektir.
11- Güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçildikten sonra yeni bir seçime gerek olmaksızın 13. Cumhurbaşkanı ve TBMM görev süresini tamamlayacaktır.
12- İstanbul ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanları Sayın Cumhurbaşkanının uygun gördüğü zamanda ve tanımlanmış görevlerle Cumhurbaşkanı Yardımcısı olarak atanacaklardır.
