TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, AK Parti Samsun Milletvekili Mehmet Muş başkanlığında toplandı. Toplantıda, 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ile 2024 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifinin geneli ele alındı.
Geçen hafta sunum yapan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, bu kez milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
"BÜTÇE VESİLESİYLE ASLINDA ÜLKEYİ TARTIŞIYORUZ"
Muhalefet milletvekillerinin “Biz konuşuyoruz ama hiçbir şey değişmiyor” eleştirilerine yanıt veren Yılmaz, tartışmaların demokratik sürecin bir parçası olduğunu belirterek şunları söyledi:
Tartışmalara böyle bakmak doğru değil. Nitelikli bir fikir, er ya da geç etkisini gösterir. Yeter ki gerçekçi ve doğru bir fikir olsun. Hükümetler bütçelerini belirli dengeler içinde hazırlar, bu nedenle büyük değişiklikler olağan değildir. Bütçe görüşmeleri aslında ülkenin genel gidişatını tartıştığımız bir zemindir.
"SU KONUSUNDA ÇOK DAHA ZORLU BİR DÖNEME GİREBİLİRİZ"
Komisyonda Konya’daki su sorununa ilişkin soruları yanıtlayan Yılmaz, iklim değişikliğinin etkilerine dikkat çekti:
Su konusu en kritik meselelerden biri. Akdeniz havzasındaki ülkeler iklim değişikliğinden dünya ortalamasının üzerinde etkilenecek. Türkiye su zengini bir ülke değil; nüfus artışı ve tüketim kalıplarının değişmesiyle çok daha zorlu bir döneme girebiliriz. Bu nedenle uzun vadeli, ciddi önlemler alınması gerekiyor.
Yılmaz, bu kapsamda belediyelere de önemli sorumluluklar düştüğünü vurguladı:
Şehir şebekelerinde büyük kayıp-kaçak oranları var. Su şehre geliyor ama hanelere ulaşmadan kayboluyor. Hep DSİ’den su getirmesini bekliyoruz, ancak şehir içinde de ciddi kayıplar yaşanıyor. Artık beyana değil, objektif ölçüm sistemlerine dayalı bir denetim yapmayı planlıyoruz. Su yönetimi çok boyutlu bir konu ve kapsamlı bir yol haritası üzerinde çalışıyoruz.
"YATIRIMLARDA VERİMLİLİĞİ ESAS ALDIK"
Tasarruf tedbirleri sonrasında yatırımlara ilişkin değerlendirmelerde bulunan Yılmaz, kaynakların öncelikli projelere yönlendirildiğini söyledi:
Kurumların yatırım ödeneklerinden yüzde 15 kesinti yapılmasına rağmen, yüzde 75’in üzerinde tamamlanma oranına sahip projeleri öne çektik. Böylece projelerin ekonomiye daha hızlı kazandırılmasını hedefledik. Çok sayıda projeye eşit ödenek dağıtmak hiçbirini tamamlamıyor. Biz sonuçlanmaya yakın projelere yoğunlaşarak verimlilik sağladık.
"BURASI AYNI ZAMANDA BİR HESAP VERME YERİDİR"
Bütçedeki sapmaya ilişkin eleştirileri yanıtlayan Yılmaz, harcama kalemlerinde aşım olmadığını belirterek şu açıklamayı yaptı:
Burası bir hesap verme yeridir. Bütçemizdeki sapma, giderlerden değil, gelirlerin beklenenin altında kalmasından kaynaklanıyor. Faizlerdeki artışa rağmen gider bütçemiz öngörülen sınırlar içinde kaldı, hatta bir miktar altında gerçekleşti.
Yılmaz, sapmanın nedenine ilişkin iki temel analiz paylaştı:
Enflasyon yükseldiğinde bütçeler geçici olarak olumlu etkilenir; çünkü tüketim ve ithalattan alınan vergiler artar. Enflasyon düşerken ise bunun tersi olur. Bu yıl da bu geçici etkiyi yaşıyoruz. Ayrıca kurumlar vergisinde yaşanan düşüş, büyük ölçüde enflasyon muhasebesi uygulamasından kaynaklandı.
"BÜROKRAT ARKADAŞLARIMIZ KEŞKE DAHA İYİ ÖNGÖREBİLSEYDİ
Enflasyon muhasebesiyle şirketlerin bilançolarında öz sermayelerini artırdığını belirten Yılmaz, bunun uzun vadede olumlu olduğunu ancak kamu gelirlerinde kısa vadeli kayba yol açtığını söyledi:
Şirketler öz sermayelerini güçlendirdi, bu ülke ekonomisi için sağlıklı bir gelişme. Ancak kamu gelirlerinde öngöremediğimiz bir azalma oldu. Bürokrat arkadaşlarımız bu etkiyi keşke daha iyi öngörebilseydi. Etki değerlendirmesini istedik ama sonuçlar beklentimizle örtüşmedi.
Yılmaz, Maliye Bakanlığı’nın şirketleri incelediğini de belirterek, “Uygunsuz veya hukuka aykırı bir durum tespit edilirse gerekli incelemeler yapılacaktır.” dedi.
"CARİ AÇIK ÖNGÖRÜLENDEN DAHA DÜŞÜK GERÇEKLEŞTİ"
Bütçedeki sapmanın gider değil, gelir kaynaklı olduğunu yineleyen Yılmaz, buna karşın cari açığın öngörülenden daha düşük gerçekleştiğini vurguladı:
“Bütçedeki ana sapma gelir tarafında. Ancak cari açık beklentimizin altında gerçekleşti. Bu da dengeleri bir ölçüde olumlu yönde etkiledi.”
