Tüm dünya Ukrayna Rusya savaşına ilişkin gelecek kalıcı ateşkes açıklamasını bekliyor....
Bu kapsamda iki ülkeye ait heyetler, Türkiye'nin arabulucuğu dahilinde İstanbul'da bir araya geldi.
Putin'in katılmaması sonucu Zelensky'nin de iştirak etmediği müzakerelerde ateşkes kararı çıkmazken, ülkeler arasında biner kişilik esir takası anlaşmasına varıldı.
PUTİN İLE GÖRÜŞÜYOR
ABD Başkanı Donald Trump, bu görüşmeler öncesi 'Putin ve ben bir araya gelmediğimiz sürece Ukrayna-Rusya savaşında hiçbir şey olmayacak" açıklamasında bulundu.
Ateşkes kararının çıkmaması sonucu Donald Trump, bugün Putin ile görüşeceğini açıkladı.
İkilinin telefon görüşmesin saat 17.35 civarında başlarken, ABD cephesinden dikkat çeken bir açıklama geldi.
"PUTİN SAVAŞTAN NASIL ÇIKACAĞINI BİLMİYOR"
ABD Başkan Yardımcısı Vance, Putin'in savaş konusunda bir belirsizliğin içinde olduğunu vurgulayarak şöyle dedi:
"Ukrayna’da savaş konusunda görüşmelerde bir çıkmazda olduğumuzun farkındayız. Putin Ukrayna savaşından nasıl çıkacağını bilmiyor gibi görünüyor.
"BU BİZİM SAVAŞIMIZ DEĞİL DEMEK ZORUNDA KALACAĞIZ"
Rusya barışa istekli değilse ve angaje olmak istemiyorsa ABD günün sonunda bu bizim savaşımız değil zorunda kalır."
BEYAZ SARAY: UKRAYNA RUSYA SAVAŞI ÇIKMAZDA
Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, günlük basın toplantısında Trump ve Putin'in telefon görüşmesine ilişkin açıklamalarda bulundu.
Sözcü Leavitt, Ukrayna-Rusya savaşının eski başkan Joe Biden döneminde başladığını hatırlatarak "Ukrayna savaşı çıkmazda" dedi ve "Putin savaştan nasıl çıkar bilmiyor" ifadelerini kullandı.
Leavitt, ABD'nin Rusya'ya yaptırım uygulama ihtimaliyle ilgili soruya ise "İkincil yaptırımlar dahil her seçenek masada" şeklinde yanıt verdi.
ZELENSKY'Yİ DE ARAYACAK
Beyaz Saray açıklamasına göre Trump, Putin ile görüşmesi biter bitmez Ukrayna lideri Zelenskiy ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirecek.
DEĞERLİ MADEN ANLAŞMASI
Vance ve Beyaz Saray'ın açıklamaları, ABD'nin Ukrayna ile imzaladığı değerli madenler anlaşması ile savaştan istediğini aldığı ve bu nedenle artık geri çekildiğine yoruldu.
ABD yönetiminin Ukrayna'ya karşı tutumunu tamamen değiştiren değerli maden anlaşması, 30 Nisan 2025’te imzalandı.
Nadir toprak elementleri (lityum, titanyum, neodimyum, seryum vb.), petrol, doğal gaz ve diğer kritik mineralleri kapsıyor. Amaç, Ukrayna’nın savaş sonrası yeniden inşasını finanse etmek, Batı yatırımı çekmek ve ABD’nin Çin’in nadir toprak pazarındaki hakimiyetine karşı alternatif tedarik zinciri kurmasını sağlamak. Ukrayna, Avrupa’nın kritik 34 mineralinin 22’sine sahip, küresel rezervlerin yüzde5’ini elinde tutuyor.
Anlaşma, Ukrayna ve ABD’nin eşit söz hakkına sahip olacağı bir Yeniden Yapılanma Yatırım Fonu kuruyor. Yeni projelerden elde edilen karın yüzde 50’si bu fona gidecek. Ukrayna, kaynakların mülkiyetini ve çıkarma kararlarını koruyor, mevcut projeler (Naftogaz, Ukrnafta) kapsam dışı.
Anlaşma borç yükümlülüğü getirmiyor, geçmiş ABD yardımlarının (350 milyar dolar) geri ödenmesini talep etmiyor. Hava savunma sistemleri gibi yeni askeri yardımlar içeriyor ama güvenlik garantisi sunmuyor. ABD, Çin’in yüzde 60-70 üretim ve %90 işleme kapasitesine sahip olduğu nadir toprak pazarında avantaj hedefliyor.
Ukrayna’nın lityum (450 bin ton), titanyum, grafit, uranyum, kömür, gaz ve petrol rezervleri var, ama çoğu Rus işgali altındaki Donetsk ve Luhansk’ta. Madencilik, savaş ve mayınlı araziler nedeniyle zor ve maliyetli.
Anlaşma, aylarca gergin müzakerelerle hazırlandı. Trump, önce kaynak gelirlerinin yüzde 50’sini ve 500 milyar dolar pay istedi, Ukrayna bunu “kabul edilemez” buldu.
Şubat 2025’te Beyaz Saray’da uzlaşıldı.
Ukrayna Parlamentosu, 8 Mayıs 2025’te anlaşmayı oybirliğiyle onayladı. AB, Amerikan şirketlerine ayrıcalık tanıdığı için anlaşmayı incelemeye aldı, çünkü bu, Ukrayna’nın AB üyelik sürecindeki rekabet kurallarıyla çelişebilir.
