Şeker hastalığının (diyabet) kanda yüksek şeker düzeylerine neden olan bir durum olduğunu ifade eden Dr. Filiz ARDIÇ, bazı kadınlarda gebe kalmadan önce diyabet mevcuttur. Diğer kadınlarda ise “gestasyonel diyabet” olarak bilinen durum şeklinde gebelikte meydana gelir. Kadınların yaklaşık %3’ünde gebelikte kan şeker düzeyi bozuklukları görülebilir.’’ dedi. Dr. ARDIÇ, ‘’Gebelik süresince hormonlar, tüm gebe kadınlarda, normal sayılan bir kan şeker düzeyi yüksekliğine neden olur. Eğer bu kan şeker seviyesi yüksekliği nedeni ile vücudunuzda bir takım problemler meydana gelirse, gebelikte diyabet hastalığı ortaya çıkabilir. Özel bir diyete başlamanız gerekebilir; hatta insülin enjeksiyonlarına ihtiyacınız da olabilir. Gebelikten önce diyabetiniz var ise, gebelik süresince kan şeker düzeyinizi kontrol altında tutabilmeniz biraz daha zor bir hale gelebilir. İnsülin dozunuzu değiştirmeniz (arttırmak/ azaltmak) gerekebilir. ’’ Dedi. Dr. Filiz ARDIÇ,’’ Eğer gebelik öncesinde veya süresince diyabet tedavi edilmezse şu problemler ortaya çıkabilir: 1. Kanınızdaki yüksek şeker düzeyleri, bebeğin çok irileşmesine neden olabilir. İri bebeklerde, doğum öncesinde ve sırasında daha çok problem ortaya çıkma riski vardır. 2. Bebekte, kalp, böbrek ve omurga anomalileri olabilir. 3. Gebelik esnasında, “pre-eklampsi” olarak adlandırılan yüksek tansiyonunuz olabilir ve bu durum sizde veya bebekte sorunlara yol açabilir. 4. Erken doğum eyleminiz olabilir (gebeliğin 37. haftası sonlanmadan önce) veya bebeğin erken doğurtulmasını gerektiren durumlar ortaya çıkabilir. 5. Bebeğin doğumunu takiben, “hipoglisemi” olarak adlandırılan kan şeker düzeyinde düşüklük olabilir. 6. Bebeğin doğumunu takiben, akciğerleri tam gelişemediği için solunum problemleri ortaya çıkabilir. Eğer gebelik öncesinde ve süresince doğru bir tedavi alıyor ve düzenli kontrollerinizi yaptırıyorsanız, sağlıklı bir bebek doğurabilme şansınız yüksektir. ifadelerini kullandı. NASIL MEYDANA GELİR? Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Filiz ARDIÇ, ‘’ İnsülin, pankreas tarafından salgılanan bir hormondur. Vücudunuzda, şekerin enerjiye dönüştürülmesinde rol oynar. Gebelik hormonları, insülinin çalışma şeklini değiştirebilir. Bu nedenle gebelikte pankreas normalden daha fazla insülin salgılar. Bazen pankreas, kan şekeri düzeyini kontrol edecek kadar yeterli insülini salgılayamaz ve diyabet meydana gelir. Doğumdan sonra kan şeker seviyeleri genellikle normale döner ve diyabetik durum ortadan kalkar. Neden bazı insanlarda diyabet geliştiği ve bazı diğerlerinde gelişmediği henüz bilinememektedir; ancak bu durumun kalıtımsal olduğu tahmin edilmektedir. Dedi. BELİRTİLER NELERDİR? Pek çok gebe kadın, diyabetin belirtilerini fark etmemektedir; ifadelerini kullanan Dr. ARDIÇ, ancak idrar ve kan testleri ile diyabetin varlığı gösterilebilir. Diyabetin bazı belirtileri şunlardır: O Susuzluk hissi, Kilo kaybı, Çok fazla yemek yemek, Çok fazla miktarda idrar yapmak, Açıklanamayan yorgunluk… Diyabeti olan bir kadın gebe kalırsa, gebelik esnasında hastalığın kontrolünün zorlaşacağını ve daha kötüleşebileceğini bilmelidir. Dedi. NASIL TEŞHİS EDİLİR? Tüm gebe kadınların diyabet açısından taranmasının gerekliliği vurgulayan Dr. Filiz ARDIÇ, O Ailede diyabet öyküsü, Şişmanlık (özellikle 90 kg üstü), Daha önce 4000 gr. üstü bebek doğurmuş olmak, Daha önce ölü bebek doğurmuş olmak, Daha önce doğum anomalisi bulunan bebek doğurmuş olmak, Daha önce düşük yapmış olmak, 35 yaş üzerinde olmak gibi, belirtilen özellikleri taşıyan kadınlar, gebelikte diyabetin ortaya çıkması açısından risk altındadırlar ve şeker hastalığı açısından taranmaları gerekmektedir. Hamile kadınlarda şeker hastalığı gebeliğin altıncı ayından itibaren aranır. Ailesinde şeker hastalığı olanlar, ileri yaşta gebe kalanlar ve aşırı kilolularda testler daha erken yapılmalıdır. Önce basit bir tarama testi yapılır. Gebe kadına 50 gr. glukoz içirilip bir saat sonra kan glukoz düzeyi 140 mg/dl altında ise şeker hastalığı yoktur.140 mg/dl üzerinde ise 3 saatlik 100 gr gulukoz ile yükleme yapılması gerekir. 3 saatlik yükleme neticesinde hamilelik şekerinin var olup olmadığı kesin olarak anlaşılır. Hastalık genelde gebeliğin 24-28. haftasında test edilir ve tadavi başlatılır, diye konuştu. NASIL TEDAVİ EDİLİR? Op. Dr. Filiz ARDIÇ, eğer gebeliğiniz esnasında diyabet gelişirse, kan şekeri düzeyinizi aşağıdaki yöntemler ile kontrol altında tutmanız gerekecektir: O Evde kendi kan şeker düzeyinizi kontrol ederek, Özel bir diyet yaparak, Düzenli hafif egzersiz yaparak… Gebelik diyabeti olan bazı kadınların, kan şekeri düzeyini kontrol altında tutmak için insülin almaya da ihtiyaçları olabilir. Eğer gebe kalmayı planlayan bir diyabet hastası iseniz, gebeliğe hazırlanmak için önceden doktorunuzla konuşmalısınız. Gebe kalmadan önce iyi bir kan şeker kontrolünün olması çok önemlidir. Gebe kaldıktan sonra da ayrıca şunlara dikkat etmeniz gerekmektedir: Evde daha sık bir kan şeker kontrolü, Diyetinizde değişiklik, İnsülin dozlarınızda sık değişiklikler, Doktorunuza haftalık vizitler… Bebeğinizin sağlığını kontrol etmek için, ek ultrason taramaları ve elektronik fetal monitorizasyonları (NST) gerekmektedir. Doktorunuz ultrason ile, bebeğin vajinal yoldan doğamayacak kadar iri olup olmadığını tespit edebilir; ayrıca bebeğin normal gelişimini kontrol edebilir. Elektronik fetal monitorizasyon (NST) ise, bebeğinizin kalp atımlarını, aktivitesini ve rahminizin kasılmalarını takip eder. Doğum eyleminiz esnasında, kan şekeriniz çok yakından takip edilecek ve sıkça kan şeker takipleri yapılacaktır. Eylem esnasında kan şekerinizin kontrolü için gerekli tedaviler uygulanabilir. Dedi. HASTALIĞIN ETKİLERİ NE KADAR SÜRER? Gebeliği esnasında diyabet ortaya çıkan pek çok kadında, bebeğin doğumunu takiben bu durum geçeceği ifade eden Dr. ARDIÇ, Doğumdan sonra, normale dönen hormonal denge nedeniyle, vücudun insülin ihtiyacı azalır. Buna rağmen, bu kadınlarda, gelecek 15 ila 20 yıl içerisinde diyabet gelişme riski artmıştır. Bu riskin azaltılması için gebelikten sonra kilo vermeniz gerekir. Ayrıca diyetinizin sağlıklı olmasına dikkat etmelisiniz. Doktorunuz belirli aralıklarla kan şekerinizi takip edecektir. Gebelik öncesinde diyabetiniz var ise, muhtemelen gebelik öncesindeki durum ve tedavi düzeninize geri döneceksinizdir. Bununla beraber, diyabet komplikasyonları gebelikte daha ciddi hale gelebilir. Eğer gebelik öncesinde iyi bir kan şeker kontrolünüz yok idiyse, bebeğiniz doğum anomalileri açısından yüksek risk altındadır. Doktorunuzla bu riskleri konuşmalısınız. Eğer bir gebeliğiniz esnasında diyabet ortaya çıktıysa, sonraki gebeliklerinizde diyabet ortaya çıkma riskiniz artmıştır. Bir sonraki gebeliğinizde, erken dönemde diyabet açısından taranmalısınız. Şeklinde konuştu. ŞEKER HASTALIĞINDA DOĞUM PLANLAMASI NASIL YAPILMALIDIR? Dr. Filiz ARDIÇ, “Gebe kalmasında yaşamsal risk bulunmayan diyabetik anne adayları fetüsün uygun sağlık ve gelişimini sağlamak amacıyla gebe kalmadan en az 3 ay öncesinden genel nir kontrolden geçmelidir. Diabette metabolik kontrolün sağlanması açısından diyabet yaşı küçük, diyabete bağlı organ bozuklukları olmayan genç anne adaylarında risk düşüktür. Diyabet yaşı büyük, göz ya da sinir sistemi gibi organlarda başlangıç halinde bozukluklar teşhis edilmiş kişilerde, ya da ileri yaştaki annelerde ise risk yüksektir. Organ bozuklukları ilerlemiş diyabetiklerde ise, gebelik bu bozuklukları arttıracağı için hamileliğe izin verilmez” dedi